نوروز سال نو ایرانی است که توسط اقوام مختلف در سراسر جهان جشن گرفته میشود که در ابتدا به عنوان جشن زرتشتی آغاز شد. این جشن بر اساس تقویم هجری شمسی ایران، در شروع فصل بهار در تاریخ 1 فروردین است.
عید نوروز ریشه در آیین ایرانی زرتشتی دارد. با این حال، بیش از 3000 سال است که توسط جوامع مختلف در آسیای غربی، آسیای مرکزی، قفقاز، حوزه دریای سیاه، بالکان و آسیای جنوبی جشن گرفته میشود. آداب و رسوم سنتی نوروز چیدن سفره هفت سین، دید و بازدید، رقص آتش و آب، رقص های آیینی، تبادل هدیه، شعر خوانی، اشیاء نمادین و … است. این آداب و رسوم بین مردم و کشورهای مختلف، متفاوت است.
"فهرست مطالب"
عید نوروز در فرهنگ ایرانی
فرهنگ ایرانی یکی از غنیترین فرهنگ های جهان است و بر سایر فرهنگ ها نیز تأثیر عمیقی گذاشته است. ایران معمولا به عنوان مهد تمدن یاد می شود و تأثیر آن بر مناطق و سنت های مختلف هنوز قابل مشاهده است. یکی از زیباترین آداب و رسومی که بیش از 3000 سال از برگزاری آن می گذرد، نوروز است. نوروز در لغت به معنای روز نو است و آغاز سال نو ایرانی است که در اولین روز بهار، حدود 21 مارس جشن گرفته می شود. زمین نیز با فرا رسیدن بهار، زندگی جدیدی را آغاز می کند.
عید نوروز در کشور ایران و افغانستان
نوروز در کشور ایران و افغانستان به معنای آغاز سال است. در کشورهایی مانند تاجیکستان، روسیه، ترکمنستان، هند، پاکستان، قرقیزستان، سوریه، عراق، گرجستان، جمهوری آذربایجان، آلبانی، چین و ازبکستان، نوروز یک جشن ملی است و بسیاری از مردم این روز را به عنوان آغاز فصل بهار جشن می گیرند.
لحظه سال تحویل تقویم ۱۴۰۳
لحظه تحویل سال ۱۴۰۳ هجری شمسی، برابر با ساعت ۶ و ۳۶ دقیقه و ۲۶ ثانیه روز چهارشنبه ۱ فروردین ۱۴۰۳ هجری شمسی است. این لحظه در تقویم میلادی برابر با ۲۰ مارس ۲۰۲۴ میلادی و در تقویم قمری برابر با ۹ رمضان ۱۴۴۵ قمری است.
حیوان سال ۱۴۰۳
حیوان سال ۱۴۰۳ هجری شمسی، اژدها است. اژدها در فرهنگ های مختلف جهان، نماد قدرت، شجاعت، خرد، و ثروت است. متولدین سال اژدها، افرادی پرانرژی، خلاق و با اراده هستند. آن ها معمولا در زندگی موفق هستند و به اهداف خود میرسند.
استقبال از عید نوروز با خانه تکانی
خانه تکانی یکی دیگر از سنت های عید نوروز است. طبق این سنت مردم ایران برای آماده شدن برای فصل بهار خانه خود را به خوبی تمیز می کنند. فرش ها را می شویند و حتی گاهی اوقات دیوار ها را دوباره رنگ می کنند. مردم اثاثیه قدیمی خود را کنار می گذارند وآن ها را با وسایل نو جایگزین می کنند.
حاجی فیروز
با فرارسیدن عید نوروز، مردانی با لباس های قرمز و چهره های تیره در بازار ها آواز میخواندند و ساز مینوازند. حاجی فیروز ترانه ای را به فارسی می خواند که خبر از آمدن سال نو را می دهد. هر ساله از نیمه اسفند ماه، در روستاها و اکثر شهرها، حاجی فیروز به خیابان ها می آید. لازم به ذکر است، این سنت هنوز در اکثر شهرها و روستاهای ایران ادامه دارد.
چهار شنبه سوری پایان سال
چهارشنبه سوری (جشن آتش) مقدمه ای برای جشن گرفتن سال نو است که در ایران در آخرین چهارشنبه سال جشن گرفته می شود. چهارشنبه سوری از غروب آخرین سه شنبه اسفند ماه، تا نیمه شب چهارشنبه برگزار می شود. با شروع این جشن ایرانیان به استقبال بهار می روند و با دوستان و خانواده خود برای جشن گرفتن و لذت بردن از این مناسبت به بیرون می آیند مردم ایران برای گرامیداشت چنین روز بزرگی از آداب و سنن مختلف همچون پریدن از آتش، مراسم قاشق زنی، کوزه شکنی، فال گرفتن، شال اندازی و … پیروی می کنند.
سیزده به در
در ایران تعطیلات نوروز سیزده روز به طول می انجامد. در سیزدهمین روز از سال نو، ایرانیان برای لذت بردن از طبیعت و پیک نیک در فضای باز، به عنوان بخشی از مراسم سیزده به در، خانه های خود را ترک می کنند و به طبیعت می روند. لازم به ذکر است، سبزه های کاشته شده برای سفره هفت سین معمولا در آب جاری دور ریخته میشود. همچنین مرسوم است که جوانان مجرد، به ویژه دختران جوان، قبل از دور ریختن سبزه، برگ های آن را می زنند و اعتقاد دارند با این کار شریک زندگی ایده آل خود را پیدا می کنند.
چیدن سفره هفت سین
7 سین در واقع سنت کنار هم قرار دادن 7 شی نمادین است که حرف اول آن ها با سین شروع می شود و اغلب شامل: سبزه، سمنو، سنجد، سرکه، سیب سیر، سماق است. در گذشته همه این وسایل را روی یک پارچه شبیه به سفره می چیدند. به همین دلیل است که به آن «سفره هفت سین» می گویند. علاوه بر این عناصر، ایرانیان تمایل دارند اقلام دیگری مانند آینه، سکه، شمع، تخم مرغ های رنگی، ماهی قرمز، سنبل، شیرینی و آجیل در سفره هفت سین خود قرار دهند.
امروزه بیشتر افراد ترجیح می دهند هفت سین را روی یک میز چیدمان کنند. اما بخشهای دیگر این سنت نسبتا دست نخورده باقی مانده است و مردم همچنان از کاری که والدین و پدربزرگ و مادربزرگشان برای سالهای سال انجام دادهاند پیروی میکنند. مردم ایران قبل از شروع سال نو شروع به تهیه اقلام مورد نیاز می کنند و سفره هفت سین را تا آخرین روز تعطیلات سال نو که 13 روز طول می کشد در خانه هایشان بر پا نگه می دارند.
یکی دیگر از موارد مهم، کتاب قرآن است. وقتی سال جدید شروع می شود، اعضای بزرگتر خانواده قرآن را باز می کنند و برای تصمیم گیری یا بینش برای شروع سال جدید با کتاب مشورت می کنند. به علاوه این لحظه ای است که سالمندان به خردسالان و کودکان پول می دهند که به آن «عیدی» می گویند. معمولا بین صفحات کتاب اسکناس های نو می گذارند و به محض شروع سال نو، آن را باز می کنند و پول را به اعضای خانواده هدیه می دهند.
پیدایش سفره هفت سین
در زمان ساسانیان، پیش از ظهور دین اسلام، سفره هفت شین بر پا می کردند و اقلام اصلی شامل شراب، شهد، شمشاد، شقایق، شربت، شمع و شیر بوده است. از آنجایی که شراب در اسلام حرام است، با ظهور دین اسلام، شراب با سرکه جایگزین شد و متعاقبا بقیه اقلام با عناصر دیگری که با حرف سین شروع می شدند جایگزین شد.
نماد های سفره هفت سین
هر مورد در سفره هفت سین، مفهومی خاص در فرهنگ ایرانی دارد. سبزه نماد تولد دوباره و زایش و سبزی، سمنو نماد قدرت و خیر و برکت، سنجد نماد عمل سنجیده و گرایش به عقل، سرکه نمادی از جاودانگی، سکه نماد دارایی و ثروت، سیب نماد سلامتی و تندرستی، سیر نشان از تندرستی و میکروب زدایی، سماق نماد صبر و بردباری و استقامت است. همچنین، تخم مرغ در هفت سین نشان از باروری، رشد و زایش دارد و نماد شکوفایی و نمو در سال جدید است.
سخن آخر
شرکت لوتوس در مجله دکوراسیون خود درباره سبک های مختلف دکوراسیون و اصول چیدمان لوازم دکوری منزل مطالب بسیاری نوشته است. اگر به این حوزه علاقه مند هستید پیشنهاد می کنیم به مجله لوتوس سر بزنید و مطالب گوناگون صنعت دکوراسیون را مطالعه نمایید. برند لوتوس تولید کننده صنعتی و تخصصی ساعت دیواری و سایر لوازم دکوراتیو مانند، گرامافون و رادیو، تابلو، ساعت کنارسالنی، میزعسلی، آباژور و … در ایران است.